Güei entreguense los premios Goya a les meyores pelicules d'esti añu producíes n'España. Hai dalgunes que parten de favorites como ye'l casu de "Soldados de Salamina" o "Te doy mis ojos", pero de xuru nenguna d'elles tien tanta polemica y tanto revuelu armau como ye "La pelota vasca: la piel contra la piedra". Nesta película tratase un tema perimportante como ye'l terrorismu d'ETA, pero dende les dos visiones: la de les víctimes y la de los nacionaliegos que sofiten esti caminu. Xulio Medem ye nacionaliegu, el mesmu lu diz y tol mundu lo asume y aceuta. Pero tamién diz que ta escontra les aiciones d'ETA, y que nun sofita en nengún casu la violencia terrorista p'algamar un Euskadi dixebrao. Pero equí entren yá les valoraciones polítiques y arrimar l'ascua al so llau depende de si convien o non, y asina lu fizo'l PP nel momentu y agora pretende facelu l'Asociación de Víctimes del Terrorismu. El PP basabase nel argumentu de qu'esi documental yera "pro-etarra" y per esu nun quisieron salir n'él. Mientres tanto, si dalgún tien el placer de ver la cinta darase cuenta qu'apaecen xente de tolos llaos, de toles tendencies polítiques y de tolos collores y profesiones. Xente que sofrió nes sos carnes la violencia terrorista y otra xente que non. Pero tamién apaez xente que foi participe d'esa violencia y eso ye lo que nun-yos presta'l PP nin a l'AVT. ¿Nun ye lóxicu que si se quier facer un documental nel que s'analicen les causes del conflictu vascu seyan les dos partes implicaes les que participen? Dende'l mio puntu vista, toi xuru que sí. Toi xuru de que'l trabayu d'esti direutor vascu ye mereceor d'un Goya y de que lo que si que nun merez ye la campaña de criminalización que se fixo y se ta faciendo escontr d'él. Muncha suerte, espero que mañana podamos lleer nos periodicos que "La pelota vasca" ganó un Goya.
Enllaces relacionaos:
+ Llee la carta abierta de Xulio Medem "S.O.S." (Recomendau)
+ Páxina web oficial de "La pelota vasca"
+ Asociación de Víctimas del Terrorismo
Nestos díes tamos quedando ablucaos cola gran actividá que ta teniendo la Pita la Xunta no que a les vindicaciones se refier. Tres vegaes son les que tuvo recordando-y a Tini Areces que la llingua ta viva y que la xente asturiano quier que seya reconocía. Dende Alderique tamos pergayoleros col trabayu que la pita ta desendolcando dende fae ya bastante tiempu, y sobre tou, la capacidá que tien pa siguir al Presidente del Principau seya onde seya. Ye perprestosu abrir el periodicu y ver, qu'además de les típiques semeyes nes que sal Tini inagurando coses o dando discursos, veanse tamién pancartes pidiendo que se fine cola represión llingüística que sofrimos los asturfalantes y sobre tou, que se vea al "coleocteru" esi vindicando polos nuesos drechos. Munches gracies pita pol to trabayu, vete na primer llínea de fueu fae que munchos sigamos creyendo qu'otra Asturies ye posible y que sobre tou, la nuesa llingua sigue viva. Mientres haiga xente lluchando pola reconocencia del nuesu drechu a espresanos n'asturianu, siguiremos trabayando y siguiremos faciendo que'l discursu asturianista, tanto nacionaliegu como non nacionaliegu como ye'l mi casu, seya sofitau.
Ya van 75 años que ñació esti rapaz de la mano d'Herge y la verdá ye que nun cansa de dir pel mundu col so perrín Milú y col capitán Hadock. 75 años nos que deprendió a falar en munches llingues del mundu y, ente elles, l'asturianu. Cuantos rapaces de xuru nos averamos al asturianu gracies al interés de lleer los tebeos de Tintin de la biblioteca... nun sé n'otros casos, pero nel míu, foi los primeros llibros n'asturianu que lleí. Eses aventures de Tintín nel Congu, o colos pícaros. Eses nueches lleendo al capitán Hadock glayando ¡rayos, truenos y centelles!. Cuántes hores lleendo les aventures d'Hernández y Fernández o la berza del profesor Tornasol. La verdá ye qu'esti nun ye un tema que tea munchu sentíu nesti blogg pero peme que, por ser polo menos pa mí, la primer forma cola que m'averé a la nuesa llingua, merez un respetu y un homenaxe nesti so 75 cabudañu. De xuru que nun voi ser l'únicu y que munchos como yo tienen-y esti afeutu especial a Tintín "el roxu del tupé" por ser de los primeros que, colos tebeos d'Asteriz y Obélix, falaron na nuesa llingua. Son munches hestories y munches hores entreteníu lleendolos y imaxinando como sedría dir d'aventures a la Lluna, al Congo o a Exiptu, pasando pel Tibet o per Francia. Munches gracies Hergé pola cantidá d'hores que m'entretuvisti, anque tamién hai que reprochate'l to sofitu al nacismu, anque eso nun afeuta'l to trabayu, afeuta a la to vida y ehí nun me mento nesti comentaríu.
Quiciabes esta seya una de les entrugues más dificiles de retrucar de la hestoria de la nuesa tierrina. Van sieglos y sieglos d'hestoria y de raigañu cultural que faen de nos un exemplu de pueblu del que tar perorgullosos pero, dende van unos años, p'acá vese qu'esti raigañu nun paez interesar munchu a los nuesos gobernantes que miren más palo que-yos digan los madrilanos que palo que la nuesa sociedá ta pidiendo a glayíos. Tamos nun momentu perinteresante no que cinca al desendolque de les distintes nacionalidaes del Estau Español, nun momentu nel que los nacionalistes catalanes pauten colos socialistes ensín complexos nin perretes. Nun momentu onde'l Gobiernu del Partíu Popular desentierra'l discursu del mieu a los comunistes y a los separatistes pola unidá d'España.
Ye un tiempu de recorte de llibertaes pero tamién ye'l momentu nel que la sociedá, tanto n'Asturies como nel restu d'España, glaya y protesta escontra les inxusticies y entama a tomar concencia de lo que puee nomase'l "surdimientu de los dormíos". Tres años de pasividá vese un autenticu movimientu escontra les prautiques de la drecha española (especialmente viose estu nes manifestaciones escontra la guerra, escontra la LOU y escontra'l Decretazu). Pero'l problema qu'apaez ye, ¿somos los asturianos tan distintos a los catalanes? No que cinca a la economía y la industria de xuru que sí, pero peme que nun nos diferencien tantes coses como pa que la situación seya tan distinta d'ellí fasta equí. La diferencia ye perclara, el PSC ye socialista y catalanista, mientres que la FSA-PSOE ye socialista y españolista. El problema apaez dacuandu nuna sociedá, na que'l 60 y tantos por cientu ta porque la llingua propio y la so cultura seyan reconocies pol gobiernu y esti colos sos tradicionales alardes de sobervia y prepotencia escoyonose de los qu'afiten estes idegues. Yo como mozo socialista y asturianista, ¿qué ye que nun esistu nel partíu namás que dacuandu teo que paga-yos les cuotes anuales? El despreciu polo de nuesu ye perclaru y dende va dalgunos años va n'aumentu, llegando inclusu a fomentar el billingüismu "estilu Ovidio Sanchez", oseya castellán y inglés palos escolinos asturianos. Cuantayá queden les domines nes que Pedro de Silva falaba del socialismu y rexonalismu n'Asturies, de la necesidá d'un desendolque autonomicu dende un puntu de vista asturianista y mirando polo de nuesu. Quiciabes esa seya la razón pola que munchos socialistes prefiramos seguir votando en blanco o a otres opciones enantes que siguir sofitando lo que ye un xenocidiu descarau escontra un pueblu enteru.